Waar ben je naar op zoek?
Nieuws, kennis en advies

Zeug & Zo: betere wateropname bij de zeug zorgt voor betere start voor de big

Goed en voldoende drinkwater is super belangrijk voor de gezondheid van de zeug. Er valt op dit gebied nog veel te winnen. Een goede waterkwaliteit en smaak van het drinkwater dragen bij aan een betere wateropname en darmgezondheid. Zorg daarom altijd voor voldoende, kwalitatief goed  én smakelijk drinkwater dat goed bereikbaar is voor de zeug.

In het themajaar Zeug&Zo zoomen we iedere maand in op een ander thema rondom de zeug. Deze maand is dit watermanagement. Water is immers de belangrijkste voedingsstof voor varkens en stimuleert de voeropname. Weet jij wat de waterbehoefte is van een zeug? Lees het in dit artikel.

In dit artikel behandelen we de volgende onderwerpen:

Wat is het belang van een goede wateropname bij zeugen?

Lichaamsvocht speelt een grote rol bij het reguleren van de lichaamstemperatuur en het stimuleren van de vertering. Voldoende aandacht voor de waterkwaliteit vermindert het risico op ziektes, infecties en andere problemen. Wist je dat een drachtige zeug gemiddeld 10,5 tot 12 liter water per dag moet opnemen? En dat dit voor een lacterende zeug gemiddeld zelfs meer dan 25 liter per dag is? Het is belangrijk om de zeug in deze behoefte te voorzien, de zeug heeft onbeperkt toegang nodig tot vers drinkwater. Voor de productie van 1 liter melk is bijna 4 liter water nodig.

Benieuwd naar de norm voor wateropname bij zeugen? Bekijk dan de FFlog van Sven Busschots, zeugenspecialist van het NOVA-team. Hij geeft je enkele tips over het controleren van de kwaliteit en opname van drinkwater bij zeugen.

Sven geeft tips over watermanagement

Tip van onze specialist: het aanzuren van het drinkwater kan de vrijwillige wateropname bevorderen.

De wateropname van de zeug heeft effect op:

1

Het geboorteproces

2

Het geboortegewicht

3

De biestproductie

4

De gezondheid

Voor een goede wateropname is het belangrijk dat de nippel een minimale waterafgifte heeft. Lees verderop in dit artikel wat de minimale waterafgifte moet zijn. Als de watervoorziening voor de zeug in orde is zal dit een positief effect hebben op het welzijn van de zeug en haar productie. Dit resulteert uiteindelijk in een hogere levensproductie van de zeug. 

Afbeelding: Juni - Watermanagement

3 meest voorkomende oorzaken van verminderde waterkwaliteit

Varkenshouders zijn zich niet altijd bewust van het belang van schoon drinkwater. Zeker zolang er geen acute problemen zijn. Echter, ookal is de bron goed, de waterkwaliteit blijft niet vanzelf op orde. 

Hieronder zetten wij de 3 meest voorkomende oorzaken van verminderde waterkwaliteit op een rij:

1

Biofilm in de drinkwaterleiding

Problemen met de drinkwaterkwaliteit ontstaan vaak doordat een biofilm aan de binnenzijde van de leidingen vormt. Biofilm is een slijmerige aanslag, die zich vaak hecht aan aangekoekte kalk- en ijzerresten. Heeft er zich een dunne biofilm in de leidingen gevormd? Dan is het eenvoudig voor bacteriën om zich hierin te nestelen en zich ermee te voeden. 

Varkens lopen door de biofilm in de leidingen een groot risico:
-    Losgeraakte bacteriën, schimmels en gisten worden via het drinkwater opgenomen door de dieren. Varkens kunnen hierdoor ziek worden.
-    De werking van medicatie en toevoegmiddelen via het drinkwater neemt af. Het effect van de middelen kan wel 20 tot 30% minder zijn. 

Het is dus belangrijk om de leidingen regelmatig grondig te reinigen, zodat een biofilm aan de binnenzijde van de leidingen voorkomen wordt.

2

Te lage wateropbrengst bij de nippels

Verstoppingen of lekkages kunnen een verminderde wateropbrengst veroorzaken bij de drinknippels. Vaak is een hoog gehalte aan ijzer en calcium in het water, met afzettingen in de waterleiding tot gevolg, de oorzaak. Kleine losgeraakte delen van de ijzer of kalkafzetting komen in of voor de drinknippel vast te zitten met als gevolg dat de nippel dicht zit of juist blijft lopen.

De waterafgiftecapaciteit dient voor een drachtige zeug tussen de 1,5 (bijt nippel) tot 3 liter (spray nippel) per minuut te liggen. Voor een lacterende zeug is een minimale waterafgiftecapaciteit wenselijk van 3 liter per minuut. Controleer de afgifte eens met een litermaat of vraag je specialist naar een meting.

3

Verzakkingen in de waterleiding

Wanneer er verzakkingen in de leidingen zitten, kunnen er luchtbellen en bezinksel ontstaan. Dit vergroot de kans op de vorming van een biofilm. Hetzelfde geldt voor doodlopende en afgedopte stukken leiding. 

Zorg ervoor dat leidingen horizontaal hangen en dat er voldoende ophangpunten zijn. Zeker bij tyleen leidingen is het belangrijk om voldoende ophangpunten te gebruiken.

Hoe zorgt een betere wateropname bij de zeug voor een betere start voor de big?

Een betere wateropname bij de zeug zorgt voor een betere start voor de big. Dit wordt al snel duidelijk als je weet dat zeugen met een hogere wateropname tot wel 10% meer biest produceren dan zeugen met een lagere wateropname. Water heeft dus duidelijk effect op de biestproductie. Niet vreemd als je weet dat water dé grondstof is voor melk. Wist je dat biggen 250 gram biest nodig hebben om een goede groei door te kunnen maken? Lees hier meer over biestmanagement

Naast de directe invloed op de biestproductie is bovenaan dit artikel te lezen dat wateropname ook effect heeft op het geboorteproces en het geboortegewicht. Een vlot geboorteproces resulteert in vitalere biggen, meer en betere kwaliteit biest, een soepele overgang naar lactatie en onder aan de streep minder werk per gespeende big.

Het is belangrijk om de kwaliteit en opname van drinkwater goed te volgen. Sven geeft nog enkele tips:

1

Controleer ieder kwartaal de waterkwaliteit

Neem een aantal watermonsters bij de nippel en laat het water controleren. 

2

Opbrengst per nippel: minimaal 600 ml/minuut bij gespeende biggen

Meet dit door het water op te vangen in een maatbeker. Let op: een te hoge opbrengst is ook niet goed. 

3

Zorg voor zeker 1 goedwerkende nippel per 10 biggen

4

Zorg dat je de waterleiding elke ronde doorspoelt

Extra tip: maak het biggen makkelijk om het water te bereiken. Zorg dat het type van de nippel en de hoogte van de nippel geschikt is voor de leeftijd en het gewicht van de big. Vraag onze zeugenspecialisten om advies.

Vragen? Stel ze aan onze zeugenspecialisten!

Lees in ons privacy statement hoe ForFarmers omgaat met uw persoonsgegevens