Waar ben je naar op zoek?

Maalfijnheid grondstoffen heeft invloed op darmgezondheid

Wist u dat... Wist u dat...14-3-2018

Uit onderzoek (2013) van de Deense universiteit van Aarhus blijkt dat 30% van de vleesvarkens en 50% van de zeugen maagzweren heeft. Het advies luidde dan ook lange tijd om grondstoffen fijn te malen voor een betere vertering. Maar dit lijkt steeds vaker niet (volledig) waar te zijn.

De maalfijnheid van grondstoffen is van grote invloed op de darmgezondheid en bijgevolg op de technische resultaten. Er is veel onderzoek gedaan over de relatie hiertussen. Zo toonde Schulz al in 1990 aan dat de verteerbaarheid van zetmeel in gerst met 2% verbetert als de zeefdiameter afneemt van 3,5 mm naar 2 mm. De verteerbaarheid van zetmeel in tarwe verbeterde daarbij met 3%. En die van eiwit ging met respectievelijk 1,9% en 2,9% omhoog. Daarom worden veel grondstoffen, meestal in biggenvoeders, fijn gemalen. Vooral bij de eiwitrijke grondstoffen is dit van groot belang.

Afbeelding: maalfijnheid

Maagzweren

Maar fijn malen heeft ook nadelen. Denken we aan maagzweren. Fijngemalen voer vormt namelijk een egale, dunne soep in de maag waardoor de pH in de hele maag daalt, ook in het bovenste gedeelte van de maag waar het slijmvlies niet bestand is tegen zuur. Hierdoor ontstaan maagzweren, vaak bij de slokdarm. Door het voer grover te malen voorkomt u dit: u zorgt ervoor dat de pH van de voedselbrij bovenin het gevoelige deel van de maag wat hoger is en vermijdt irritatie. Daarnaast geeft het grovere voer meer substraat voor de dikke darm. Maar grover malen kan ook een effectieve manier tegen salmonella zijn: bacteriën worden door de lagere pH effectiever gedood.

Op één van de ForFarmers-proefbedrijven deden we een test. Een deel van de gerst werd grof gemalen. De rest van de grondstoffen fijn gemalen. Daarna pelleteerden we het voer. De proefgroep met de grof gemalen gerst liet dezelfde groei, voeropname en voederconversie zien als de controlegroep. Maar de score voor maagzweren was duidelijk lager: van 2,6 versus 4,1 op een schaal van 0 tot 7.

Links een maag met fijngemalen voer, rechts met grof gemalen voer
Links een maag met fijngemalen voer, rechts met grof gemalen voer

Grof- versus fijngemalen voer

Varkens hebben behoefte aan structuur in hun voer. Het is echter niet aangewezen om het hele voer grof te malen want dit heeft een negatief effect op het resultaat. Uit een proef met vleesvarkens op de Schothorst blijkt dat de voederconversie stijgt van 2,49 naar 2,55 bij volledig grof gemalen voer ten opzichte van fijn gemalen voer. In diezelfde proef is ook een fijn gemalen voer getest met toevoeging van 5% grof gemalen zonnebloemdoppen. Hier was de voederconversie 2,45. Voer met een klein percentage grof gemalen grondstoffen geeft dus het beste resultaat. Hierbij verhoogt u het aandeel grovere delen dus niet maar verlaagt u net het aandeel fijn gemalen delen.

Conclusie

Een juiste maling van de grondstoffen is dus erg belangrijk voor de darmgezondheid van uw varkens en daarmee de technische resultaten. Analyseer daarom de maalfijnheid van uw grondstoffen. Een zeefkist geeft een eerste indicatie. Voor een nauwkeurige inschatting is het mogelijk een zeefanalyse op het laboratorium uit te voeren. Neem daarvoor contact op met uw brijvoerspecialist.

The Future Of Farming logo