Hectolitergewicht heeft geen invloed op voerkwaliteit

Maar wat is hectolitergewicht? Dat is het gewicht van een hectoliter (100 liter) van een product. Dit wordt beïnvloed door onder andere het volume, de pakking, het ras, de groeiomstandigheden en het vochtgehalte van dat product. Al te vaak wordt gedacht dat een hoger hectolitergewicht ook automatisch betekent dat de energiewaarde van het graan hoger is. Wij bij ForFarmers wilden dit verifiëren en hebben in 2017 van meer dan 200 stalen tarwe en gerst de voedingswaarde en het hectolitergewicht bepaald.

Toelichting van de waarden

In grafiek 1 ziet u dat de variatie heel groot is en dat de relatie zeker niet 1 op 1 is. Als u een lijn door de punten zou trekken, laat die weliswaar een licht stijgende trend zien, maar de R2 is heel laag. Dit geeft aan dat de variatie rondom de lijn van zetmeel maar heel beperkt door het hectolitergewicht wordt verklaard. Hieruit kunnen we besluiten dat de relatie tussen hectolitergewicht en zetmeel heel matig is en dat een hoger hectolitergewicht geen garantie is voor een hoger zetmeelgehalte. Even terug naar de grafiek om dat te staven: een laag hectolitergewicht van vb. 68-69 kan een zetmeelgehalte van ongeveer 550 gram (laag) tot 590 gram (normaal) hebben. Andersom kan een hectolitergewicht van 75-77 meer dan 600 gram zetmeel opleveren maar ook slechts 570-580 gram. Vergelijkbare grafieken zijn te maken voor het eiwitgehalte en voor gerst. Deze gegevens bevestigen ook eerder onderzoek van onder andere DSM (2005).

Relatie hectolitergewicht (verticaal) en zetmeelgehalte (horizontaal) van tarwe

Conclusie

Hectolitergewichten zijn dus alleen een eerste ruwe indicatie voor het opsporen van extremen. Heel lage hectolitergewichten zullen geen fantastische kwaliteit opleveren en heel hoge hectolitergewichten zullen nooit gepaard gaan met een zeer lage voedingswaarde. Maar in het hele gebied daartussen is er geen relatie tussen hectolitergewicht en voedingswaarde, en is een hoger hectolitergewicht dus geen garantie voor een hogere kwaliteit.
Om een goede inschatting van de kwaliteit van granen te maken, is nader onderzoek, bijvoorbeeld met behulp van NIR (nabij infrarood spectroscopie) noodzakelijk.